De koers, die is in feite in Veurne begonnen! De Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix, Gent-Wevelgem, Milaan-San Remo en zelfs de Tour de France hebben allemaal hun rijke geschiedenis te danken aan de oervader van alle koersen: Veurne-Adinkerke-Veurne! Dat heeft professor Pascal Delheye van de UGent maand ontdekt.
De allereerste interstedelijke wielerwedstrijd ter wereld werd in 1869 tussen Veurne en Adinkerke afgewerkt. Een jaar eerder waren er wel al wielerwedstrijden in bijvoorbeeld Parijs en Brussel, maar dat waren stadscriteriums rond de spreekwoordelijke kerktoren. Veurne-Adinkerke-Veurne was letterlijk en figuurlijk het startschot van een ware revolutie. Voor het eerst werd de openbare weg optimaal benut om fietswedstrijden te organiseren en kon de piepjonge sport echt groeien. De eerste interstedelijke koers ooit werd trouwens gewonnen door Justin Vandermeere uit Alveringem.
Veurne-Adinkerke-Veurne werd verreden op Michaux-fietsen. Comfortabel waren ze niet, gelet op de bijnaam boneshaker (bottenschudder). Van rubberen banden met lucht was er nog geen sprake. De fietsen bestonden uit houten karrenwielen en een ijzeren kader zodat ze wel 40 kilogram wogen. Men sprak toen trouwens van trapkarren, het woord fiets kwam er pas later. Het was vooral de gegoede burger die dit vervoermiddel kon aankopen.
In het najaar van 1869 volgden nog de wedstrijden Londen-Brighton en Parijs-Rouen. Het wielerpeloton heeft intussen de wereld veroverd met wedstrijden die van stad naar stad trekken. 150 jaar geleden was Veurne-Adinkerke-Veurne de oervader van dit fenomeen. Het is Pascal Delheye die dat aan het licht bracht. Hij is sporthistoricus en professor aan de Gentse universiteit bij de afdeling Politieke en Sociale Wetenschappen. Hij stootte op een artikel uit de Politike Wegwyzer voor Treffelyke Lieden van 7 augustus 1869: “’t is Justin Vandermeere van Alveringhem, die den eersten prys in Veurne behaeld heeft. Ze zeggen dat dat ne fameuse ryer is met zyn karre, en als ze te Brugge met de communalefeeste een concours van velocipeerden gaen geven, dat hy ook zal komen mededingen.”
Patrick Cornillie maakt in zijn boek De Eeuw voor Museeuw ook melding dat Veurne-Adinkerke-Veurne de eerste wegwedstrijd ooit is: In de geschiedenis van de Belgische wielersport heeft ook West-Vlaanderen een pioniersrol vervuld. De eerste wegwedstrijd die in ons land verreden werd, vond namelijk plaats in West-Vlaanderen, in 1869 tussen Adinkerke en Veurne. Ter gelegenheid van een lokale kermis dienden de coureurs tweemaal de afstand heen en terug af te leggen. Een kermisgebeuren waaraan men de welluidende naam ‘Fêtes Vélocipédiques’ gaf. De eerste prijs was een vergulde medaille en ging naar een Justin zekere Vander Meeren uit het nabije Alveringem.
Samen met de Professeur Vélo, Toon Duyck uit Brugge, zocht Pascal Delheye verder naar een primaire bron van informatie. Ze stootten op een boekhoudkundig document in het archief van Veurne, waarin de aankoop van medailles voor deze wedstrijd staat genoteerd. Momenteel hebben ze nog niets gevonden van oudere interstedelijke wielerwedstrijden en durven ze stellen dat Veurne-Adinkerke-Veurne de eerste koers in deze vorm was.
